2017’nin ilk günü itibarıyla 45 yaş altındaki bütün çalışanlar için yeni bir dönem başlayacak. Yılbaşında otomatik katılımlı Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) devreye girecek. Ancak ilk etapta 1.000 ve üzerinde çalışanı bulunan işverenler kapsama alınacak. 2019 Temmuzunda bütün işverenler kapsamda olacaklar. Kademeli geçişin detayları belli olunca otomatik katılımlı bireysel emeklilik sistemi ile ilgili bilinmesi gerekenleri yeniden gözden geçirmek gereği hissedildi.

KISA  BAŞLIKLAR  ALTINDA  İNCELEYELİM.

1-İŞVERENLERİN SİSTEME DAHİL EDİLMESİ

Otomatik katılımlı bireysel emeklilik sisteminde kademeli geçiş söz konusu olacak. Buna göre 1 Ocak 2017’de 1.000 ve üzerinde çalışanı bulunan işverenler kapsama alınacaklar. Kamu işyerleri ise Nisan 2017’de kapsama alınmaya başlanacak. 2019 yılının Temmuz ayında 1 çalışanı bulunan bir işyeri bile kapsama girmiş olacak ve kademeli geçiş tamamlanacak.

2.5 yılda bütün çalışanları kapsayacak

1 Ocak 2017’de 1000 ve üzeri çalışanı olan işletmeler.

1 Nisan 2017’de 250  999 çalışanlılar ve merkezi bütçeli kamu kurumları.

1 Temmuz 2017’de 100  249 çalışanı olan şirketler.

1 Ocak 2018’de 50  99 çalışanı olanlar ve tüm belediyeler.

1 Temmuz 2018’de 10  49 çalışanı olanlar.

1 Ocak 2019 itibariyle 5  9 çalışanlı işletmeler.

1 Temmuz 2019’da ise 1  4 çalışanlılar otomatik katılıma geçecek.

Kısacası  1 temmuz 2019 da  herkes  bu sisteme  dahil edilecek.

2-ÇALIŞAN SAYISININ BELİRLENMESİ

Otomatik katılımlı bireysel emeklilik sistemine kademeli geçiş konusunda çalışan sayısı üzerinden tarih belirlenmiş durumda. Türkiye Sigortalar Birliğinden alınan bilgiye göre çalışan sayısı  vergi kimlik numarası üzerinden belirlenecek. Dolayısıyla aynı işverene bağlı bütün işyerlerindeki çalışan sayısı birlikte düşünülecek. Örneğin bir bankanın 45 şubesi varsa, yani 45 SGK  sicil numarası bulunuyorsa ve bu işyerlerindeki toplam çalışan sayısı 1.000 ve üzerinde ise bu banka 1 Ocak 2017’de kapsama girecek. Ancak farklı vergi kimlik numaralarına bağlı işyerlerindeki çalışan sayıları birlikte değerlendirilmeyecek. Çalışan sayısının belirlenmesinde esas olan SGK sicil numarası değil vergi kimlik numarası olacak.

3- SİSTEME  GİRİŞ ZORUNLU MU?

evet sisteme  giriş  zorunlu işçi istesin veyahut istemesin işveren bireysel emeklilik sözleşmesini  başlatmak zorunda lakin  işçi  giriş  yapıldıktan iki ay sonra  cayma hakkını  kullanabilecek. Bununla  beraber daha önceden bir  sistemin için de  bulunanlar da  mecburen tekrar giriş yapmak zorundalar ... yeni  sözleşmeyi  iki  sonra  iptal edebilirler.

4-KATKI PAYI  NE KADAR OLACAK

Çalışanların katkı payları işverenleri tarafından ücretlerinden kesilecek ve bireysel emeklilik şirketine aktarılacak. Böylece çalışanlar katkı payı ödemek için herhangi ek bir işlem yapmayacaklar. Diğer yandan, çalışanlar adına bireysel emeklilik sözleşmesine ödenecek katkı payı, çalışanın prime esas kazancının, yani bir anlamda brüt ücretinin yüzde 3’ü kadar olacak. Çalışan isterse bu miktarı artırabilecek. Katkı payını artıran çalışanın ileride sistemden alacağı aylık veya toptan para daha yüksek olacak. Ayrıca, Bakanlar Kurulu yüzde 3 olarak belirlenen katkı payı tutarını artırma ve azaltma yetkisine sahip. Asgari ücretle çalışan bir kişiden 2016 yılında katkı payı kesilmiş olsaydı 49 TL kesinti yapılacaktı. 2017 yılının ilk altı ayı için belirlenen asgari ücrete göre katkı payı netleşmiş olacak.

5-DEVLET KATKISI OLACAK MI?

Otomatik katılımlı bireysel emeklilik sisteminde yüzde 25’lik devlet katkısı olacak. Diğer yandan, iki ay içerisinde cayma hakkını kullanmayan çalışanlara ek menfaatler sağlanacak. 1 Ocak 2017’de sisteme katılan ve Mart 2017’ye kadar cayma hakkını kullanmayan çalışanlar Mart ayında 1.000 TL’lik ek devlet katkısından yararlanabilecekler. Sistemden aylık almaya hak kazanan kişiler bu 1.000 TL’lik ek katkıyı alabilecekler. Bunun yanında, yıllık gelir sigortası yaparak sistemden aylık almaya hak kazanan kişiler, o zamana kadar hesaplarında biriken devlet katkısının yüzde 5’ini ek katkı olarak alabilecekler. Bu sebeple, otomatik katılımlı bireysel emeklilik sözleşmeleri normal sözleşmelere göre daha avantajlı.

6-İŞTEN AYRILMALARDA  NE OLACAK?

Çalıştığı işyerinde otomatik katılımlı bireysel emeklilik sözleşmesi bulunan bir çalışan işyerinden ayrılır ve işsiz kalırsa, sözleşmeye katkı payı ödemeye devam edebilecek. Çalışanın yeni girdiği işyeri kapsamda değilse ve bu işyerinde yeni sözleşme açılmayacaksa bu durumda da, çalışan arzu ederse eski sözleşmeye katkı payı ödemeye devam edebilir. Bu gibi durumlarda çalışanın bireysel emeklilik şirketi ile prim ödeme konusunda görüşmesi söz konusu olacak. İşverenin katkı payını otomatik kesmesi söz konusu olamayacağı için katkı payının ödeme yönteminin belirlenmesi gerekecek. İşyeri değiştiren bir çalışan ise yeni işyerindeki bireysel emeklilik şirketine devredilen sözleşmesine katkı payı ödemeyi sürdürecek.

KAYNAK : MİLLİYET GAZETESİ